Voel jij je soms ook incompetent?

Met behulp van faalangsttraining door een professionele psycholoog kun je leren om te gaan met je faalangst. Steeds meer vrouwen hebben hier last van, zo blijkt uit een artikel van de Volkskrant. Met name hoogopgeleide en getalenteerde vrouwen hebben het gevoel incompetent te zijn. En dat terwijl ze prima werk afleveren. Hoe zit dat precies?

Rationeel is het goed

Ondanks de nodige diploma’s en werkervaring voelen veel vrouwen – maar ook mannen – zich vaak onzeker. Ze denken dat ze vroeg of laat door de mand zullen vallen. Dat ze misschien niet capabel genoeg blijken te zijn, hoewel ze rationeel weten dat dit nergens op slaat. Filosofe Marleen Moors (36) herkende zichzelf hierin en ontdekte dat dit ook wel het imposter syndrome, ook wel het oplichterssyndroom, wordt genoemd.

1978: imposter syndrome

Dit syndroom is een relatief jong verschijnsel en is geen officiële stoornis. In 1978 werd het voor het eerste beschreven door klinisch psychologen Pauline Clance en Suzanne Imes. Zij bemerkten dat hoogopgeleide vrouwen geneigd zijn erin te geloven dat ze niet intelligent zijn Ook denken zij dat anderen hen te hoog schatten. Ze menen dus oplichters te zijn, die iedereen voor de gek houden. Het lijkt dus een vorm van faalangst.

Onderzoek in ons land

Hier in Nederland doet coach en bedrijfskundige Vreneli Stadelmaier onderzoek naar het imposter syndrome. Zij deed onderzoek onder 600 mensen en maar liefst 75% van de vrouwen herkende zich in deze eerdergenoemde gedachten. Maar ook 50% van de mannen herkent dit. En dat wordt bevestigd door internationaal onderzoek. Hoe meer succes, des te meer kans op het syndroom, ook wel ‘de vloek van slimme mensen’.

Gevolgen van het syndroom

Stadelmaier vertelt dat er twee opties zijn: je vlucht en maakt jezelf onzichtbaar. Op die manier ga je iedere uitdaging uit de weg. Eerder behaalde successen bagatelliseer je. Dat is niet een fijne of vruchtbare bodem voor een carrière. De andere optie is om te gaan vechten en heel hard te werken. Deze strategie gaat om perfectionistisch zijn, geen fouten willen maken en de lat hoog leggen. Een foutje maken bewijst dat je het inderdaad niet kunt.

Verschil mannen en vrouwen

Het syndroom wordt vaak gezien als iets specifieks voor vrouwen. Dat komt doordat vrouwen wordt aangeleerd om bescheidener te zijn. Mannen moeten juist doortastend en daadkrachtig zijn. En dankzij hun testosteron zijn ze geneigd om meer risico’s te nemen.

Oplossingen

Stadelmaier heeft een oplossing voor die immer zeurende innerlijke criticus. Probeer jezelf wijs te maken dat die geen gelijk heeft. Maak hem kleiner en zorg ervoor dat hij ophoudt. Geloof in jezelf en maak een lijstje met complimenten die je hebt gekregen. Overigens wilt het imposter syndrome niet zeggen dat iemand geen zelfvertrouwen heeft. Stadelmaier komt in haar onderzoek regelmatig succesvolle dames tegen die weten wat ze kunnen en tegelijkertijd gek worden van zichzelf.

Faalangsttraining kan helpen

Soms is het lastig om hier zelf uit te komen en helpt het om een onafhankelijke expert te laten meedenken, zoals een psycholoog. Met bijvoorbeeld faalangsttraining kun je leren wat je wel of niet kunt. En je wordt daardoor minder onzeker voor belangrijke prestaties of bijvoorbeeld presentaties. Het is belangrijk om op tijd aan de bel te trekken. Ook met het imposter syndrome kun je ver komen. Toch voel je jezelf niet succesvol. Daardoor is de kans op een burn-out aanzienlijk groter. Voorkom dit en begin op tijd aan faalangsttraining onder leiding van een professionele psycholoog. Kijk eens op www.psyathome.nl voor meer informatie over een psycholoog uit Leeuwarden.